Theo kho tàng cổ tích Việt Nam. Ảnh Song Hỷ Trà
Ngày xưa ở một làng nọ có hai cô bé mồ côi cha mẹ. Hai em được một người hát xẩm đưa về nuôi. Ông dạy cho hai em các điệu múa bài hát. Càng lớn hai chị em càng trở nên xinh đẹp, hát hay múa giỏi nổi tiếng khắp vùng.
Trong vùng có một tên công tử khét tiếng độc ác, làm mưa làm gió cả vùng. Nghe tiếng hai cô, hắn âm mưu bắt về làm vợ. Một hôm người cha nuôi phải đi xa, ông hứa sẽ mua tặng mỗi con một món quà. Cô chị xin cha một đôi hài màu trắng thêu chỉ vàng, còn cô em xin cha một đôi hài hồng thêu chỉ vàng.
Nhân lúc người cha vắng nhà, gã công tử cho người đến bắt cô chị về. Để giữ trọn trinh tiết, cô gieo mình xuống hồ. Quá thương tâm, cô em cũng trầm mình theo chị. Khi người cha nuôi trở về không thấy con đâu, ông tìm hỏi và được biết chuyện.
Đi đến hồ tìm con, đột nhiên ông ngửi thấy mùi thơm ngan ngát tỏa ra từ hồ. Rồi ông nhìn thấy trên mặt hồ những bông hoa màu trắng và hồng. Những cánh hoa xinh xinh tựa như dáng hài, ở giữa có nhụy vàng như những sợi chỉ thêu; những chiếc lá xòe to giống như những chiếc nón quai thao các cô thường đội; hương hoa tỏa thơm dịu dàng tinh khiết như tâm hồn hai chị em.
Quá đau buồn, người cha bật khóc. Bất chợt, hai cô con gái từ dưới hồ hiện ra và bước lên cạnh ông. Cô chị kể lại chuyện: “Khi hai chị em con gieo mình xuống hồ thì đã được bà chúa hồ thương tình dang tay đón lấy và cứu sống. Bà rất quý chúng con, muốn chúng con ở lại với bà, nhưng chúng con xin được về nhà chăm sóc cha. Bà đã đồng ý cho chúng con trở về với cha, và tạo ra những đóa hoa kia tượng trưng cho hai chị em để bà luôn cảm thấy có hai con bên cạnh bà. Tên hoa là hoa Sen”.
Từ đó dân gian có câu ca rằng:
“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng, lại thêm nhụy vàng
Nhụy vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.
Bản dịch tiếng anh – Nguồn tạp chí Heritage July 2018. Ảnh Song Hỷ Trà
Once upon a time there were two little orphan girls in a village. They were adopted by a troubadour, who taught them dances and songs. Growing up, the two orphans became beautiful and famous for their dancing and singing.
There was a notoriously wicked dandy who ravaged the entire region. Hearing of the orphans, he conspired to kidnap them to be his wives. One day, the girls’ adoptive father promised to buy each daughter a gift. The elder girl asked for a pair of white slippers with golden thread. The younger asked for a similar pair in pink.
While the troubadour was away, the dandy abducted the elder girl. To protect her chastity, she jumped into a lake. Devastated, the younger sister also drowned herself. Upon returning and not seeing his daughters, the troubadour knew there was trouble and began to search.
Crossing the lake, he suddenly smelled a sweet fragrance on the lakeside and spotted white and pink flowers. The lovely petals resembled slippers, embracing golden pistils like embroidery threads. The vast leaves looked like the quai thao hats often worn by maidens, and the fragrance was as pure and immaculate as the souls of the two orphans.
In despair, the father burst into tears. Suddenly the two daughters appeared and stepped toward him. The elder girl told him: “When we threw ourselves to the lake, in her pity, the Goddess of the lake saved us. She is very fond of us and wanted us to stay with her, yet we begged her to return home to take care of you. She agreed to let us return, and create these flowers in reminiscence of us so that we will always feel her two daughters by her side. Their name is Lotus.”
After this, there arose a chant:
“Nothing can rival lotuses’ beauty in lakes
Green leaves, white flowers and golden pistils
Golden pistils, white flowers, and green leaves
Never to be tainted by the neighboring dirty mud”.