Tương truyền xưa loại trà này chỉ dùng cho quan lại – lý trưởng trong vùng thưởng thức. Vào mùa Xuân trước tiết Thanh Minh những cây chè sung sức bắt đầu nhú ra những chồi non nhỏ xíu như đầu đinh, người ta sẽ cho những cô gái hái những chồi này – gọi là “lẩy đinh” vào buổi sớm mai khi chưa có ánh mặt trời. Thật nhẹ nhàng, cẩn thận chăm chút hái từng “đinh chè non” và mang về nhà thật nhanh.
Trong vụ trà xuân hàng năm làng tổ chức cuộc thi để tuyển chọn trà thơm nhất vùng để làm vật phẩm cung tiến.
Đây là ngày hội, các gia đình làm trà đều cử người tham gia, mỗi đội gồm ba người: Tay sao và thợ bếp và thợ phụ. Qui trình sao chè thủ công tuân thủ các công đoạn: héo, ốp, vò, sao khô, sàng búp, lấy hương, lấy mốc, phân loại, đóng gói. Thời gian thực hiện: 3 giờ cho một mẻ trà 5 kg lá chè tươi nguyên liệu. Được bắt đầu từ khi đem lá chè vừa hái từ vườn về và nổi lửa trên bếp củi.
Bí quyết xao chè của mỗi nhà là sự kiên nhẫn và tinh tế trong suốt quá trình làm trà. Phải thực am tường về lửa, hiểu đặc tính lá chè tươi, điêu luyện kết hợp kim mộc thủy hỏa thổ để làm ra những cánh trà nhỏ xinh.
Tiêu chuẩn được đánh giá theo 4 tiêu chí: Sắc – Thanh – Vị – Thần.
“Sắc” biểu hiện: cánh trà khô nhỏ, đều đặn và cong như móc câu. Lúc nhìn thẳng thấy mầu đen, khi nhìn nghiêng thấy sắc xanh. “Thanh” là nói đến màu nước trà trong và sáng. “Vị” là vị bùi béo, đậm đà hương cốm, vị ngọt đọng lâu trong miệng. Và cái “Thần” là sự sảng khoái vô cùng cho người uống.
Khi hội đủ bốn tiêu chí trên sẽ được vinh danh trà Thượng Ty. Nó là niềm tự hào cho các đội, các gia đình nhận giải thưởng trong cuộc thi.
Google