Nhân rộng những tủ sách cộng đồng Họ viết về Song Hỷ Trà

Nhân dân – Trang TP Hồ Chí Minh – Ngày cuối tuần, thay vì cà-phê tán gẫu với bạn bè hay mua sắm, la cà quán xá, không ít người trẻ đã chọn tìm đến Song Hỷ trà quán tại quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh để thưởng trà, nghe chuyện sách. Và vui hơn khi hôm nay, tủ sách cộng đồng của quán trà yên tĩnh này có thêm nhiều đầu sách mới vừa được trao tặng bởi dự án “Chuyến tàu mùa thu”.

*Những người yêu sách trò chuyện về chủ đề phát triển văn hóa đọc trong chương trình giao lưu tại Song Hỷ trà quán.*

“Chuyến tàu mùa thu” là dự án cộng đồng thuộc Book&Friend – đơn vị chuyên nghiên cứu mô hình phát triển văn hóa đọc ở Việt Nam hoạt động từ năm 2009. Mấy năm trở lại đây, “Chuyến tàu mùa thu” đã tổ chức nhiều hoạt động kết nối bạn trẻ yêu sách tại thành phố Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành phố; trong đó, tập trung vào các nhóm phát triển văn hóa đọc cộng đồng. Năm 2022, dự án được tiếp tục với việc kêu gọi và trao tặng tủ sách “Vì một Trái đất xanh”. Sau gần hai tháng vận động nguồn tài trợ từ cộng đồng, đến thời điểm hiện tại, “Chuyến tàu mùa thu” đã trao tặng chín “Tủ sách 0 đồng” cho các không gian, dự án phù hợp. Song Hỷ trà quán là nơi trao tặng cuối cùng trong đợt đầu tiên của năm nay. Nhìn những cuốn sách được các thành viên Book&Friend mang tới tặng, xếp ngay ngắn theo chủ đề, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, chủ Song Hỷ trà quán xúc động cho biết: “Vậy là từ tủ sách cá nhân của tôi, phát triển dần thành tủ sách của công ty và giờ thành tủ sách cộng đồng. Giờ thì sẽ có thêm nhiều đầu sách văn hóa hay cho bạn trẻ tìm đến, nhâm nhi trà, đọc sách và trao đổi với nhau các vấn đề mà họ quan tâm. Không chỉ trao và nhận sách, chúng tôi còn cùng nhau ngồi lại nói về cái hay, cái cần của sách trong cuộc đời. Khá nhiều nhóm phát triển văn hóa đọc đã tham gia. Điều chúng tôi mong muốn là làm sao sách hay đến tay người đọc chứ không chỉ cứ nằm im trên giá. Tôi cảm ơn vì các bạn trẻ đã nghĩ được khá nhiều điều hay, việc ý nghĩa cho cộng đồng”. Ông Tuấn cho biết thêm, từ ngày mở công ty rồi quán trà đến nay, ông thường xuyên tổ chức các buổi thưởng trà, giao lưu với nhà văn, người nổi tiếng, người yêu sách để khách có thêm nhiều trải nghiệm thú vị trong cuộc sống. Sắp tới, khi tủ sách cộng đồng ngày càng phong phú, ông sẽ tích cực lồng ghép nhiều chương trình giao lưu nhằm kết nối người yêu sách, thích tìm hiểu về trà Việt ngay giữa thành phố náo nhiệt này. Theo ông Tuấn, chính cách làm mới mẻ của từng dự án cùng sự nhiệt tình của các bạn đã tạo động lực để ngày càng xuất hiện nhiều mạng lưới hoạt động hiệu quả, từng bước lan tỏa văn hóa đọc trong xã hội hiện nay.

Gần mười tủ sách được trao đi trong đợt 1 năm 2022 đều có “bến đỗ” là những địa chỉ đáng tin, những không gian văn hóa quen thuộc tại thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Quảng Ngãi và An Giang. Đó là Thư viện cộng đồng VSE Library, Dự án văn hóa Lang Thang, Dự án Sách và Hành động thành phố Hồ Chí Minh, Dự án văn hóa Colere, Không gian đọc Sách nhà mình, Green Library… Mỗi tủ sách có trị giá từ 5 đến hơn 7 triệu đồng, được chọn lựa dựa theo đối tượng phục vụ mà dự án thụ hưởng nhắm đến lâu dài. “Đối tượng mà chúng tôi nhắm đến là những dự án văn hóa có không gian đọc. Chúng tôi trao tủ sách và những dự án này là đơn vị lan tỏa tri thức đến cộng đồng. Có khi đó là những đầu sách dành cho thiếu nhi, khi lại là tủ sách cho bạn trẻ/người trưởng thành, sách chuyên về văn hóa… miễn sao gắn kết được càng nhiều người đến với văn hóa đọc càng tốt. Chúng tôi mong rằng, có thể tiếp tục kêu gọi sự tài trợ từ các nhà hảo tâm để tặng nhiều tủ sách cho các dự án khắp mọi miền. Chúng tôi đặt ra hai mục tiêu khi triển khai dự án này là kết nối những dự án văn hóa lại với nhau và lan tỏa văn hóa đọc đến nhiều người trên cả nước”, chị Nguyễn Thị Thủy Tiên, Giám đốc điều hành Book&Friend cho hay.

Khép lại đợt 1, “Chuyến tàu mùa thu” đang chuẩn bị nguồn lực cho đợt trao tặng sách thứ hai trong năm nay với những địa chỉ xa hơn, cần nhiều đầu sách hơn. Một tủ sách dành tặng các em học sinh tại Thư viện cộng đồng Măng Đen ở tỉnh Kon Tum, tủ sách trẻ em cho Không gian đọc Yên tại tỉnh Thanh Hóa cùng nhiều món quà tri thức khác dành tặng những dự án đang cần bổ sung sách tại những địa phương khó khăn ở thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung. Là một trong chín dự án cộng đồng được “Chuyến tàu mùa thu” chọn trao tặng tủ sách đợt này, dự án Văn hóa Lang Thang đang triển khai các bước tiếp theo để sớm lan tỏa những điều thú vị trong phần quà mà nhóm vừa nhận. Anh Nguyễn Hữu Phước, nhà sáng lập và quản lý dự án Văn hóa Lang Thang cho biết: Vì chọn phương thức kết nối, lan tỏa văn hóa đọc chủ yếu trên không gian mạng nên trước mắt, các thành viên trong nhóm sẽ đọc hết thông tin trong tủ sách và chuyển thể thành nhiều dạng khác nhau sao cho phù hợp nhu cầu tiếp cận của đông đảo bạn trẻ. Bước tiếp theo sẽ là những hoạt động đồng hành, lan tỏa giá trị của “Chuyến tàu mùa thu”. Cụ thể, khi tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát hoàn toàn, dự án Văn hóa Lang Thang sẽ chọn lọc những đầu sách hay trong tủ sách vừa được trao tặng đến giới thiệu, giao lưu với các bạn học sinh và tặng lại cho những cá nhân thật sự cần. Những đầu sách hay, phù hợp với người khiếm thị, trẻ em sẽ được dự án này chuyển thể sang sách nói nhằm đa dạng kênh kết nối, trong đó ưu tiên nhóm yếu thế trong xã hội. “Điều chúng tôi đánh giá cao là các tựa trong tủ sách mà dự án “Chuyến tàu mùa thu” trao tặng rất chất lượng, được tuyển chọn kỹ, phù hợp nhu cầu quảng bá văn hóa từng nhóm. Chúng tôi sẽ tìm mọi cách để lan tỏa tốt nhất giá trị của tủ sách này đến bạn trẻ, đối tượng mà chúng tôi nhắm tới khi triển khai hoạt động trong cộng đồng. Sách hay đã có, giờ điều cần thiết là tạo được mạng lưới kết nối cùng cách lan tỏa thú vị”, anh Phước cho biết thêm.